Nám chân sâu là tình trạng tăng sắc tố ở lớp hạ bì, tầng sâu hơn của da, dẫn đến các đốm da sậm, không đều màu. Loại nám này khó điều trị hơn các loại nám khác, do đó hãy trao đổi với bác sĩ da liễu để được hướng dẫn cụ thể.
Nám chân sâu là gì?
Nám da là tình trạng phổ biến, được đặc trưng bởi các mảng da không đều màu, thường là có màu sẫm hoặc xám. Nám phổ biến ở phụ nữ hơn nam giới, thường xảy ra ở trên khuôn mặt, đặc biệt là má, trán, mũi.
Có ba loại nám da chính, trong đó nám chân sâu hay còn gọi là nám chân đinh hoặc nám đốm là tình trạng tăng sắc tố xảy ra khi melanin, sắc tố tạo màu cho da, tích tụ ở lớp hạ bì, lớp sâu hơn của da. Loại nám này phổ biến ở người có tông màu da tối.
Nám chân sâu thường xảy ra do sự kết hợp của nhiều nguyên nhân khác nhau, bao gồm thay đổi nội tiết tố, tiếp xúc với ánh nắng mặt trời hoặc do di truyền. Loại nám da này khó điều trị hơn các loại nám khác, nhưng có một số lựa chọn chẳng hạn như kem bôi, viên uống, peel da hóa học hoặc điều trị bằng laser.
Điều quan trọng khi có dấu hiệu nám chân sâu là đến bệnh viện hoặc phòng khám da liễu uy tín để được chẩn đoán và điều trị phù hợp. Bác sĩ có thể xác định loại nám, mức độ nghiêm trọng và đề nghị kế hoạch điều trị thích hợp nhất với từng trường hợp.
Biểu hiện và hình ảnh thực tế của nám chân sâu
Triệu chứng của nám chân sâu là xuất hiện các mảng da màu nâu hoặc xám xanh trên da. Các mảng này thường phổ biến trên mặt, đặc biệt là ở má, trán và cằm, có thể có đường viền mờ xung quanh. Nám chân sâu cũng rất khó quan sát thấy khi được soi dưới đèn Wood. Ngoài ra, nám chân sâu cũng có khả năng kháng điều trị cao hơn so với các loại nám khác.
Ngoài ra, nám đốm cũng dẫn đến nhiều dấu hiệu khác nhau, tùy thuộc vào mức độ nghiêm trọng và cơ địa của người bệnh. Có 5 dấu hiệu phổ biến, bao gồm:
- Khô da
- Ngứa da
- Da có một độ nhám nhất định
- Có đường viền mờ tách biệt với vùng da xung quanh
- Xuất hiện dưới dạng các đốm sẫm màu, thay vì tập trung thành mảng như nám mảng
Nếu có dấu hiệu bị nám chân đinh, bạn nên đến gặp bác sĩ da liễu để được chẩn đoán và có kế hoạch điều trị phù hợp.
Nguyên nhân nào gây nám chân sâu?
Nám chân sâu xảy ra do sự kết hợp của nhiều nguyên nhân và yếu tố nguy cơ khác nhau. Xác định được nguyên nhân là cách tốt nhất để có kế hoạch điều trị thích hợp. Cụ thể, nguyên nhân dẫn đến nám da có thể bao gồm:
1. Tiếp xúc với ánh nắng mặt trời
Tiếp xúc với ánh nắng mặt trời là nguyên nhân phổ biến nhất có thể dẫn đến nám da. Ánh nắng mặt trời có chứa các bức xạ tia cực tím, kích thích quá trình sản xuất melanin tạo màu cho da. Khi da tiếp xúc với tia cực tím, các tế bào sản xuất melanin sẽ được kích thích sản xuất nhiều melanin hơn, dẫn đến tăng sắc tố ở người bị nám.
Các bức xạ cực tím cũng có thể làm hỏng da, dẫn đến kích hoạt sản xuất melanin và dẫn đến viêm. Viêm cũng có thể gây ra nám hoặc khiến tình trạng nám trở nên nghiêm trọng hơn.
Ngoài ra, thường xuyên tiếp xúc với ánh nắng mặt trời có thể gây ảnh hưởng đến hàng rào bảo vệ da. Điều này khiến da dễ bị ảnh hưởng bởi các tác nhân gây nám, chẳng hạn như căng thẳng, thay đổi hormone.
Những người có làn da sẫm màu có nguy cơ nám chân sâu cao hơn, do da có nhiều melanin hơn. Melanin sẽ hấp thụ các bức xạ cực tím, dẫn đến viêm và tổn thương da.
2. Thay đổi nội tiết tố và di truyền
Thay đổi nội tiết tố và di truyền cũng có thể dẫn đến nám chân sâu theo nhiều cách khác nhau. Nội tiết tố có thể kích thích sản xuất melanin trong khi làn da sẫm màu có tính chất di truyền sẽ làm tăng nguy cơ bị nám. Ngoài ra, nám cũng phổ biến hơn ở những người có tiền sử gia đình bị nám.
Khi nồng độ hormone cao có thể kích thích các tế bào hắc tố (tế bào sản xuất melanin) sản xuất nhiều melanin hơn. Nội tiết tố cũng có thể gây tổn thương da do viêm, điều này khiến các triệu chứng nám trở nên nghiêm trọng hơn.
Sự thay đổi nội tiết tố có thể xảy ra trong thời kỳ mang thai, mãn kinh hoặc do một số bệnh lý nhất định, chẳng hạn như hội chứng buồng trứng đa nang (PCOS) và rối loạn tuyến giáp, có thể góp phần gây ra nám hoặc khiến nám da trở nên nghiêm trọng hơn.
Nội tiết tố có thể gây ra nám chân định theo 4 cách như sau:
- Mang thai: Nám thường gặp ở phụ nữ mang thai, ảnh hưởng đến 50% các trường hợp. Nám da xảy ra do nồng độ hormone cao, chẳng hạn như estrogen và progesterone, được sản xuất trong thai kỳ.
- Mãn kinh: Nám chân sâu cũng có thể xảy ra trong thời kỳ mãn kinh, khi nồng độ hormone suy giảm.
- Hội chứng buồng trứng đa nang (PCOS): Đây là một chứng rối loạn nội tiết tố có thể gây ra nhiều triệu chứng khác nhau, bao gồm cả nám da.
- Rối loạn tuyến giáp: Rối loạn tuyến giáp, chẳng hạn như cường giáp và suy giáp, cũng có thể gây rối loạn hormone và nám.
Nếu bị nám, điều quan trọng là đến bệnh viện để thảo luận về các triệu chứng và phương pháp điều trị thích hợp.
3. Các yếu tố rủi ro
Có nhiều yếu tố làm tăng nguy cơ nám chân sâu, chẳng hạn như:
- Một số loại thuốc: Một số loại thuốc, chẳng hạn như thuốc tránh thai và thuốc trị liệu thay thế hormone, có thể làm tăng nguy cơ nám da chân đinh.
- Sử dụng mỹ phẩm không rõ nguồn gốc: Các loại mỹ phẩm, kem dưỡng da, kém chất lượng có thể gây ảnh hưởng đến sức khỏe làn da, tăng nguy cơ mắc các vấn đề da liễu, bao gồm nám da.
- Giới tính nữ: Phụ nữ có nhiều khả năng bị nám da hơn khi so với nam giới.
- Căng thẳng: Những người có cuộc sống nhiều áp lực, căng thẳng, stress, có thể làm tăng nguy cơ bị nám đốm.
Nếu có nguy cơ bị nám chân sâu, điều quan trọng là thực hiện các bước để bảo vệ làn da khỏi ánh nắng mặt trời và kiểm soát các nguyên nhân gây nám. Bạn nên trao đổi với bác sĩ da liễu để được hướng dẫn cụ thể.
Nám chân đinh có chữa được không?
Nám chân sâu là loại nám có khả năng kháng điều trị cao hơn so với các loại nám da khác, do đó rất khó điều trị tận gốc. Hiện tại không có cách điều trị dứt điểm nám chân định, tuy nhiên có một số phương pháp giúp cải thiện các triệu chứng cũng như nâng cao sức khỏe của làn da.
Phương pháp điều trị nám da sẽ phụ thuộc vào mức độ nghiêm trọng của các triệu chứng, cơ địa của người bệnh và chỉ định của bác sĩ. Điều quan trọng là kiên trì và áp dụng các biện pháp đúng cách để tránh gây ảnh hưởng đến sức khỏe làn da.
Biện pháp điều trị nám chân sâu hiệu quả nhanh chóng
Mặc dù không có cách trị dứt điểm nám chân sâu, tuy nhiên bác sĩ có thể chỉ định các phương pháp kiểm soát các triệu chứng, cải thiện vẻ ngoài da của da. Tùy thuộc vào mức độ nghiêm trọng của nám và loại da, biện pháp điều trị có thể bao gồm:
1. Sử dụng kem chống nắng
Kem chống nắng không thể điều trị nám chân sâu nhưng là điều quan trọng là cần thiết để ngăn ngừa nám da trở nên nghiêm trọng hơn. Sử dụng kem chống nắng phổ rộng có chỉ số SPF từ 30 trở lên và thoa lại kem chống nắng sau mỗi 2 giờ hoặc sớm hơn nếu bạn đổ nhiều mồ hôi, bơi lội hoặc tham gia các hoạt động dưới nước.
Mẹo dùng kem chống nắng cho người nám chân sâu:
- Dùng kem chống nắng phổ rộng để bảo vệ da khỏi tác hại của tia UVA và UVB. Tia UVA có thể gây lão hóa sớm và ung thư, trong khi tia UVB là nguyên nhân cháy nắng cũng như tăng nguy cơ ung thư da.
- Chọn kem chống nắng có chỉ số SPF từ 30 trở nên để bảo vệ làn da tốt nhất.
- Nếu cần hoạt động dưới nước, hãy chọn kem chống nắng có khả năng chống nước. Các loại kem này lưu lại trên da tốt hơn cho các hoạt động thể chất, đổ mồ hôi hoặc bơi lội.
- Xem kỹ thành phần của kem chống nắng, đảm bảo sản phẩm không chứa thành phần gây mụn, bít tắc lỗ chân lông hoặc gây kích ứng da.
- Thoa kem chống nắng lên tất cả các vùng da tiếp xúc với ánh nắng mặt trời, chẳng hạn như mặt, cổ, tai và cả tay. Ngoài ra, bạn cũng nên mặc đồ bảo hộ, đội mũ rộng vành và mang kính râm để bảo vệ da tốt hơn.
Có thể bạn cần biết: Bỏ Túi 7 Cách Trị Nám Gò Má Tại Nhà Cho Hiệu Quả Rõ Rệt
2. Dùng kem đặc trị nám chân sâu
Có một số loại kem trị nám được sử dụng để kiểm soát các triệu chứng nám chân sâu. Các sản phẩm này hoạt động bằng cách làm giảm và ngăn ngừa hình thành các mảng tối trên da, từ đó cải thiện các đốm nám chân đinh.
Các sản phẩm trị nám phổ biến bao gồm:
- Hydroquinone: Hydroquinone hoạt động bằng cách ngăn chặn sản xuất melanin, từ đó làm sáng và đều màu da.
- Axit Azelaic: Axit Azelaic là một loại thuốc bôi trị nám chân sâu hiệu quả, hoạt động bằng cách giảm viêm và ức chế sản xuất melanin.
- Axit Kojic: Axit Kojic là một hợp chất tự nhiên có nguồn gốc từ nấm, góp phần ngăn chặn quá trình sản xuất melanin, làm sáng và trắng da.
- Niacinamide: Niacinamide là một dạng vitamin B3, có thể giảm viêm, cải thiện hàng rào bảo vệ da khỏi các tác nhân gây nám, chẳng hạn như ánh nắng mặt trời.
- Axit Tranexamic: Axit Tranexamic hoạt động bằng cách giảm viêm và ngăn chặn việc sản xuất melanin, từ đó làm sáng và trắng da.
Các loại kem trị nám chân sâu thường được sử dụng 2 lần mỗi ngày, kéo dài trong vài tuần hoặc vài tháng để cải thiện làn da. Điều quan trọng là sử dụng sản phẩm đúng hướng dẫn, đều đặn để đạt hiệu quả tốt nhất.
Ngoài ra, khi sử dụng kem hoặc thuốc chấm nám chân sâu, người dùng cần theo dõi phản ứng của cơ thể. Đôi khi các sản phẩm này có thể gây ra một số tác dụng phụ, chẳng hạn như mẩn đỏ, ngứa hoặc rát. Thông thường, các tác dụng phụ này có thể tự hết và không gây ảnh hưởng đến sức khỏe. Trong trường hợp các tác dụng phụ nghiêm trọng, hãy trao đổi với bác sĩ điều trị.
3. Dùng sản phẩm có chứa AHA / BHA
So với các loại kem trị nám, AHA (Axit alpha hydroxy) và BHA (Axit beta hydroxy) sẽ kém hiệu quả hơn kem trị nám. Tuy nhiên AHA và BHA có thể hỗ trợ trị nám chân sâu bằng cách loại bỏ lớp da chết trên cùng và để lộ lớp da sáng, đều màu hơn bên dưới.
AHA là các axit hòa tan trong nước, có nguồn gốc từ rau quả và trái cây. Trong khi đó BHA là axit hòa tan trong dầu, có nguồn gốc từ thực vật. AHA và BHA có thể trị nám chân sâu bằng cách:
- Loại bỏ lớp da chết trên cùng, để lộ lớp da sáng hơn bên dưới
- Giảm viêm
- Tăng hiệu quả của các loại thuốc, kem bôi trị nám khác
AHA và BHA có trong nhiều sản phẩm, chẳng hạn như sữa rửa mặt, toner, serum và mặt nạ. Trao đổi với bác sĩ để lựa chọn sản phẩm phù hợp với loại da và tình trạng nghiêm trọng của vết nám.
Ngoài ra, AHA và BHA có thể dẫn đến một số tác dụng phụ, chẳng hạn như nổi mẩn đỏ, ngứa rát da. Các tác dụng phụ này thường nhẹ và có thể tự hết, tuy nhiên hãy thông báo với bác sĩ nếu các triệu chứng kéo dài hoặc nghiêm trọng.
Bên cạnh đó, AHA và BHA có thể khiến da nhạy cảm hơn với ánh nắng mặt trời. Do đó, hãy sử dụng kem chống nắng và che chắn khi cần ra ngoài.
4. Viên uống trị nám chân sâu
Axit tranexamic là loại thuốc đường uống phổ biến nhất được chỉ định để điều trị nám chân sâu. Thuốc này thường được sử dụng để điều trị tình trạng chảy máu kinh nguyệt nặng, tuy nhiên thuốc cũng có tác dụng chống viêm, giảm sản xuất melanin và điều trị nám chân sâu.
Thuốc được sử dụng bằng đường uống, thường là 2 lần mỗi ngày, liên tục trong vài tuần hoặc vài tháng để kiểm soát các triệu chứng nám da. Điều quan trọng là kiên nhẫn, sử dụng thuốc đúng hướng dẫn để đạt hiệu quả tốt nhất.
Mặc dù thuốc thường được dung nạp tốt, tuy nhiên người bệnh cũng có thể gặp một số tác dụng phụ, chẳng hạn như buồn nôn, nôn, tiêu chảy và đau đầu. Nếu các tác dụng phụ nghiêm trọng, hãy thông báo với bác sĩ điều trị.
Thận trọng:
- Axit Tranexamic không được chấp thuận sử dụng cho phụ nữ mang thai hoặc cho con bú.
- Không dùng cho người mắc một số bệnh lý nhất định, chẳng hạn như bệnh thận và cục máu đông.
Ngoài axit tranexamic, còn có một số viên uống khác được sử dụng để điều trị nám chân sâu, chẳng hạn như:
- Vitamin C: Vitamin C là một chất chống oxy hóa được cho là giúp bảo vệ da khỏi ánh nắng mặt trời và vô hiệu hóa các gốc tự do có thể gây viêm da và tăng sắc tố.
- Niacinamide: Niacinamide là một dạng vitamin B3, có thể giúp giảm viêm và cải thiện hàng rào bảo vệ da.
- Vitamin E: Vitamin E là chất chống oxy hóa, có thể giúp chống viêm và bảo vệ da khỏi tác hại của ánh nắng mặt trời.
Nếu bị nám chân sâu, điều quan trọng là đến gặp bác sĩ da liễu để được tư vấn và chỉ định loại thuốc, viên uống phù hợp. Không nên tự ý sử dụng sản phẩm bổ sung mà không hỏi ý kiến của bác sĩ.
5. Trị nám chân sâu với công nghệ cao
Nếu tình trạng nám chân sâu nghiêm trọng và không đáp ứng các phương pháp điều trị khác, bác sĩ có thể đề nghị các liệu pháp công nghệ cao. Có 3 phương pháp trị liệu chính, bao gồm:
- Lột da hóa học (Peel): Lột da hóa học là phương pháp giúp loại bỏ lớp da trên cùng, để lộ lớp da sáng, đều màu hơn ở bên dưới.
- Mài da vi điểm (Microdermabrasion): Mài da vi điểm là một thủ tục xâm lấn tối thiểu sử dụng thiết bị microdermabrasion để loại bỏ lớp da nám trên cùng.
- Trị liệu Laser: Laser sử dụng các chùm ánh sáng để nhắm mục tiêu và tiêu diệt các tế bào sản xuất melanin trong da.
Nám chân sâu là một tình trạng mạn tính và không có cách điều trị dứt điểm. Tuy nhiên, có các biện pháp kiểm soát phù hợp và kịp thời, có thể giúp cải thiện đáng kể sức khỏe làn da.
Lời khuyên cho người bị nám chân sâu
Ngoài các biện pháp điều trị, người bị nám chân sâu cần lưu ý:
- Tránh tiếp xúc với ánh nắng mặt trời để bảo vệ làn da.
- Tránh một số loại thuốc, chẳng hạn như thuốc tránh thai và thuốc trị liệu thay thế hormone.
- Kiểm soát căng thẳng với các kỹ thuật lành mạnh, chẳng hạn như tập thể dục, yoga hoặc thiền.
- Thực hiện chế độ ăn uống lành mạnh, ngủ đủ giấc và chăm sóc da đúng cách để ngăn ngừa nám.
- Chăm sóc da thường xuyên với bác sĩ da liễu hoặc người có chuyên môn để nâng cao sức đề kháng và ngăn ngừa nám tái phát.
Nám chân sâu là một tình trạng mãn tính và khó điều trị. Tuy nhiên, với các biện pháp quản lý thích hợp, sự xuất hiện của các đốm nám có thể được cải thiện đáng kể. Nếu bạn bị nám da, điều quan trọng là phải gặp bác sĩ da liễu để thảo luận về các lựa chọn điều trị phù hợp nhất với từng trường hợp.
Tham khảo thêm:
- 7 Bài Thuốc Nam Trị Nám Hiệu Quả Từ Các Cây Thảo Dược
- Trị Nám Bằng Đông Y Với 9 Bài Thuốc Lành Tính Và Hiệu Quả
